11 آبان ماه 1388 (مطلب شماره 307)
تا به امروز، نپتون مجموعاً صاحب 13 قمر است که اکثرشان اجرام سیب زمینی مانند یخی اند اما بزرگترینشان یعنی تریتون (مطلب شماره 259)، به اندازه کافی جرم داشته که تحت گرانش خود به یک کرده تبدیل شود (مطلب شماره 101). تریتون، هفتمین قمر بزرگ منظومه شمسی است. 

قمر نرید از نگاه دوربین کاوشگر ویجر-2 / عکس از: ناسا

نپتون در سال 1846 کشف گردید و تنها 17 روز بعد، ویلیام لاسل اولین قمرش را به چشم خود دید؛ یعنی همان تریتون. قطر این قمر در حدود 1707 کیلومتر بوده و اگرچنانچه به دور خورشید (و نه به دور نپتون) می چرخید، می شد آن را یک سیاره کوتوله مستقل همچون نپتون به حساب آورد. تریتون یکی از سردترین نقاط منظومه ماست که دمای سطحی اش به حدود 38 کلوین یا منهای 235 درجه سانتیگراد می رسد. شاید این زمهریر ناخوشایندی به نظر آید اما جالب است بدانید که تریتون جهان فعالی است. فضاپیمای ویجر-2 ناسا در حین عبورش از نزدیکی خانواده نپتون، عوارض جغرافیایی عجیبی را در سطح تریتون گزارش کرد که نیتروژن مایع از خود فوران می کنند!
در حدود 100 سال تا کشف قمر بعدی نپتون یعنی نرید در سال 1949 گذشت. این قمر از برادر بزرگترش تریتون به شدت کوچکتر است و تنها 340 کیلومتر قطر دارد.
سومین قمر نپتون یعنی لاریسا نیز در سال 1981 تقریباً به شیوه خوش شانسی کشف گردید؛ چراکه این قمر با گذشتن از برابر یک ستاره برای مدتی نور آن را کاهش داد و ناگزیر از زمین شکار شد! اما با عبور ویجر-2 از نزدیکی این غول آبی رنگ در سال 1989 بود که مشخص گردید لاریسا یک قمر است و نه یک جسم عبوری ساده. او همچنین موفق به کشف پنج قمر دیگر به نام های نایاد، تالاسا، دسپینا، گالاتئا و پروتئوس نیز شد.
آخرین قمرهایی که به گرد نپتون مشاهده شدند نیز در جریان نقشه برداری های سال 2002 و 2003 تلسکوپ فضایی هابل از این خانواده دوردست، دیده شدند. از میان تمام این قمرها بزرگترینشان تنها 60 کیلومتر قطر دارد و از اینرو بایستی قدرت چشمان هابل را برای تشخیص چنین خرده سنگی آنهم از این فاصله تحسین کرد. این قمرها هالیمد، سائو، لائمدیا، ساماته و نسو نامگذاری گردیدند.
پس با جمع زدن تمام اینها، به عبارتی می توان گفت نپتون 13 قمر دارد که البته احتمال بیشتر بودنشان نیز می رود اما تا ورود تلسکوپ های جدیدتر و بزرگتر و یا اعزام مأموریت های بیشتر مشاهده آنها بسیار بعید است. 

منبع: Universetoday

***