9 تیر ماه 1388 (مطلب شماره 181)
یک ستاره، از ابری از گاز مولکولی سرد و فشرده تشکیل می شود. برای آنکه این ابر به یک ستاره بدل شود، بایستی رمبیده شده و بر چگالی اش افزوده شود. 

قسمتی از تصویر معروف تلسکوپ فضایی هابل از یک شیرخوارگاه ستاره ای موسوم به سحابی عقاب.  قسمت پرنور واقع در بالای این ساختار ستون مانند، ستارگان نوباوه ای هستند که پیله غباریشان، تحت تأثیر تابش های پرانرژی ماورای بنفش ستارگان بالاتر (که در تصویر دیده نمی شوند) بصورت ستونی از غبار تیره رنگ از آن ها دور شده و تا پایین تصویر کشیده شده است. این تصویر به نام "ستون های آفرینش"، بعنوان یکی از 10 تصویر برتر تاریخ علم از نگاه وبسایت Space.com شناخته شده است

دو راه معمول برای تحقق چنین امری وجود دارد : یا بایستی این ابر با ابر مولکولی فشرده دیگری برخورد کند و یا آنچنان به یک انفجار ستاره ای (ابرنواختر) نزدیک باشد که با موج شوکی حاصل از انفجار، برخورد داشته باشد. بر اثر برخورد دو کهکشان به یکدیگر، چندین ستاره به یکباره می تواند متولد شود. در هر دوی موارد، به گرما نیاز است تا چنین واکنش هایی که حاصل از گرانش متقابل و فشردگی درونی تمامی مواد مورد نیاز برای تشکیل یک ستاره است را تغذیه کند.
چیزی که بعد از آن رخ می دهد، به ابعاد ستاره تازه متولد شده که به پیش ستاره موسوم است، بستگی دارد (مطلب شماره 141). پیش ستاره های کوچک، هرگز انرژی کافی برای تبدیل شدن به چیزی به جز کوتوله قهوه ای (مطلب شماره 52) را نخواهند داشت. یک کوتوله قهوه ای، جرمی زیر-ستاره ای است که توانایی ابقای دماهای بالای مورد نیاز برای تبدیل هیدروژن به هلیوم را ندارد. برخی کوتوله های قهوه ای را اصولاً می توان ستارگانی قلمداد کرد که به ساختار شیمیاییشان وابسته اند، اما سرنوشت نهایی همه آنها یکی است؛ به آرامی و در طول میلیاردها سال، سرد خواهند شد تا سرانجام به دمای متوسط کل کیهان برسند (مطلب شماره 99).
پیش ستاره های متوسط تا بزرگ، بسته به جرمشان، دو راه را طی می کنند: اگر کوچکتر از خورشید ما باشند، با زنجیره واکنش های پروتون-پروتون (P-P)، هیدروژن را به هلیوم تبدیل کرده و اینچنین به حیات خود ادامه می دهند. اگر بزرگتر از خورشید باشند، چرخه کربن-نیتروژن-اکسیژن (CNO) را برای تبدیل هیدروژن به هلیوم در هسته اشان طی خواهند کرد. تفاوت در این دو مسیر، به میزان گرمای مورد نیاز برای آغاز این واکنش ها بازمی گردد. چرخه CNO، در دمایی فوق العاده بیشتر از زنجیره P-P رخ می دهد.
به هر حال، یک ستاره متولد شده است ...
چرخه حیات یک ستاره، وابسته به سرعت مصرف هیدروژن درونی اش است (مطلب شماره 166). برای مثال، ستارگان کوچک کوتوله سرخ (مطلب شماره 142)، تا صدها میلیارد سال عمر می کنند. هنگامیکه ستاره بیشتر هیدروژن اش را به مصرف رسانید، به دوران بلوغش می رسد. پس اینگونه یک ستاره متولد می شود. 

منبع : Universetoday، با اندکی تصرف

***