24 اسفند ماه 1387 (مطلب شماره 73)
ماه به نظر سرزمینی خشک و پوشیده از غبار است و این تصور حتی پس از فرود فضانوردان آپولو (مطلب شماره 53) بر روی ماه و بازگرداندن نمونه های سنگ و خاک به زمین نیز تغییر چندانی پیدا نکرد. اما آیا واقعاً وجود آب در روی ماه غیرممکن است ؟ اگر آبی روی ماه وجود داشته باشد، ذخیره بسیار مناسبی برای فضانوردان آینده ماه و کلنی های انسانی که در آینده به ماه کوچ خواهند کرد، خواهد بود. 

تمرکز هیدروژن در مناطق قطبی ماه (رنگ های سردتر نشان دهنده تمرکز بیشتر است)

چرا سطح ماه همچون زمین پوشیده از آب نیست ؟ مشکل این است که ماه به اندازه کافی قوه جاذبه ندارد (یک ششم زمین). باد خورشیدی از سمت خورشید، دائماً به ماه برخورد می کند و ذرات سطحی آن را به فضا پراکنده می کند؛ بنابراین هر گونه ذرات آب و یا بخار آب بوسیله باد خورشیدی از ماه دور خواهد شد. اگرچنانچه ماه به اندکی بیشتر نیروی جاذبه داشت، قادر بود همانند زمین آب را بر روی خود نگه دارد. اما هنوز ممکن است نقاطی بر سطح ماه وجود داشته باشند که رسوباتی از آب در آنجا یافت شود. دهانه های برخوردی در قطب های شمال و جنوب ماه وجود دارد که همواره درونشان سایه است (میلیون ها سال است که نور آفتاب را ندیده اند). چون نور خورشید به این مناطق دسترسی ندارد، منابع عظیمی از آب نیز ممکن است همچنان در آنجا وجود داشته باشد.
ماهواره کلمنتاین، متعلق به سازمان فضایی آمریکا؛ ناسا، در سال 1994 نقشه برداری کاملی را از سطح ماه به دنبال منابع آب انجام داد. این ماهواره همچنین سیگنال های راداری را به سمت دهانه هایی که در تاریکی ابدی بودند تاباند. امواج بازتاب شده وجود جسم یخی را در زیر این دهانه ها آشکار ساخت. هر چند این گواه قطعی مبنی بر وجود آب نبود اما شروع خوبی محسوب می شد. در سال 1998، ناسا بار دیگر ماهواره ای را به نام Lunar Prospector (مدارگرد اکتشافی ماه) با ابزار و ادوات علمی بهتر روانه ماه ساخت تا جستجو به دنبال آب در سطح ماه را ادامه دهد. این ماهواره، منابع عظیمی از هیدروژن را در قطب جنوب ماه یافت که این هیدروژن ممکن است در جوار آب قرار گرفته باشد.
هنگامی که Lunar prospector سوخت خود را به اتمام رسانید، دانشمندان آن را به یکی از دهانه های شهابسنگی قطب جنوب ماه برخورد دادند. ستاره شناسان انتظار داشتند تا ستونی از آب بواسطه این برخورد از آن منطقه خارج شود، اما آنها متوجه چنین پدیده ای نشدند. یا اصلاً آبی در آنجا وجود نداشت و یا آنچنان آب کافی بر اثر این برخورد به بیرون نشت نکرد. ماموریت بعدی ناسا به سمت ماه، مدارگرد شناساگر ماه (Lunar Reconnaissance Orbiter) و یا به اختصار LRO می باشد که مجموعه ای از ابزار آلات پیشرفته علمی را  با خود حمل خواهد کرد که با چهار روش به دنبال یافتن آب در سطح ماه خواند بود. اگر قرار باشد آبی بر روی ماه پیدا شود، این LRO خواهد بود که به چنین کشفی دست خواهد یافت. 

منبع : Universetoday

***