صفحه ویژه سال جهانی نجوم - گروه نجوم شفق

تمامی علاقه مندان به نجوم، با نوع خاصی از تصاویر آسمان شب موسوم به رد ستارگان، آشنایی دارند. خطوط رنگارنگ و موازی با یکدیگری که با پشت زمینه اغلب جذابشان، حس زیبایی را به انسان القا می کنند و بسیاری افراد با دیدن حتی یک تصویر رد ستارگان، شاید به سمت عکاسی نجومی هدایت شده اند. اما عکاسان آسمان شب، چگونه چنین تصاویری را ثبت می کنند ؟
در حقیقت، عکاسی از رد ستارگان، شاید آسانترین روش عکاسی نجومی باشد و به همین دلیل است که بسیاری از عکاسان آماتور، تجربه نخستین خود را، عکاسی از رد ستارگان انتخاب می کنند. در این روش، شما شاتر دوربین را برای زمانی (بسته به طول خطوطی که در نظر دارید در تصویر ثبت شوند)، باز نگه می دارید تا ستارگان محدوده دید دوربین، پس از مدتی بر اثر حرکت وضعی زمین، مکان ظاهری خود را در آسمان تغییر دهند. پس از رها کردن دکمه شاتر و آماده شدن عکس، شما مسیر حرکت این ستارگان را در آسمان خواهید دید.
برای تهیه چنین عکس هایی، در درجه اول به یک دوربین که دارای سرعت B (و یا در دوربین های قدیمی تر T) باشد نیاز دارید تا بتوانید مدت زمان باز بودن شاتر دوربین را بسته به نوع علاقه تان انتخاب کنید. معمولاً همگی ما با صدایی که همزمان با فشار دادن دکمه عکاسی به گوش می رسد، آشنایی داریم. این صدا که شامل دو صدای تکرار شونده است، بسته و باز شدن دریچه نوردهی دوربین را نشان می دهد که در اندک زمانی نور را به سمت فیلم هدایت می کند تا تصویر مورد نظر روی فیلم ثبت شود. اما چنین زمان اندکی برای ورود نور ستارگان آسمان که در مقایسه با نور روز، بسیار کم فروغند، کافی نیست. به همین دلیل است که در درجه اول به دوربینی با سرعت B نیاز دارید.
باز بودن چندین دقیقه ای و یا حتی چندین ساعته شاتر دوربین برای ثبت حرکت ستارگان، از طرفی نیازمند استقرار بدون لرزش دوربین است تا رد حرکت ستارگان بصورت طبیعی بر فیلم ثبت شود. به همین دلیل استفاده از سه پایه نیز در این نوع عکاسی لازم است تا با هر پس زمینه دلخواهی بتوانید ساعت ها از آسمان، بدون هیچ لرزشی نوردهی انجام دهید. هر چند آسمان حومه شهرها و بالاخص مناطق کویری آنچنان صاف و بدون آلایندگی است که می توانید تمامی ستارگان میدان دید خود را بر روی فیلم ثبت کنید، اما برای ثبت جزئیات بیشتر، می توانید از فیلم های با حساسیت بالاتر مانند 400 یا 800 استفاده کنید. برای ذکر میزان حساسیت فیلم ها از معیارهای ISO یا ASA استفاده می شود. هر چه عدد ISO بالاتر باشد، حساسیت فیلم نیز بالاتر می رود. البته بایستی به این نکته نیز توجه داشت که از طرفی بالا بودن حساسیت فیلم، اندکی از کیفیت تصویر نهایی می کاهد. در پایان نیز برای ثبت نوردهی نهایی، شما به یک سیم دکلانشور نیازمندید تا بتوانید شاتر دوربین را برای مدت زمان دلخواهتان قفل کنید تا عمل نوردهی به آسانی انجام گیرد چراکه اگر بخواهید برای مدت حتی چند دقیقه دست خود را روی دکمه شاتر دوربین قرار دهید، در تصویر لرزش ایجاد می شود. تاثیر گذارترین بخش این نوع عکاسی، شاید انتخاب پشت زمینه مناسب است که این به ذوق عکاس بازمی گردد. در ضمن هرچه محدوده آسمانی که انتخاب میکنید، به ستاره قطبی که شمال آسمان را نشان می دهد، نزدیکتر باشید، انحنای خطوط ایجاد شده توسط ستارگان بیشتر می شود.


پس تا دیر نشده است، دوربین خود را بردارید، حتی الامکان دور از شهرها آن را به سمت آسمان نشانه روید (فاصله کانونی لنز را بایستی در بینهایت قرار داد تا ستارگان بصورت محو در تصویر ثبت نشوند)، و دکلانشور را قفل کنید. پس از گذشت چندین ساعت، عکس شما آماده است. با آماده شدن تصویر مطلوب، می توانید خود را یک عکاس نجومی آماتور بنامید !