مأموریت جنسیس چه بود؟
7 آذرماه 1388 (مطلب شماره 333)
جنسیس، کاوشگری متعلق به سازمان فضایی آمریکا؛ ناسا بود که موفق شد در حدود 10 تا 20 میکروگرم از ذرات باد خورشیدی را (مطلب شماره 161) با استفاده از صفحات مشبکی از جنس ماده فوق سبکی به نام ایروژل که بصورت آرایه های بادبان مانند در فضا رها انتظار می کشیدند، جمع آوری کند.
صفحه حساس به ذرات باد خورشیدی ماهواره جنسیس؛ پیش از پرتاب به فضا
دانشمندان می دانند که منظومه شمسی ما در حدود 4.6 میلیارد سال پیش، از تراکم ابری از جنس گاز، غبار و یخ تشکیل شد؛ اما اطلاعات دقیقی از ساختار این ابر در دست نیست. همانطور که نام جنسیس نیز خود گویای مسأله است، مأموریت این فضاپیما پرده برداری از ساختار موادی بود که از لایه های فوقانی خورشید به فضا پرتاب شده اند؛ موادی که از واکنش های گداخت هسته ای قلب خورشید جان سالم به در برده اند و بازتاب مطلوبی از همان مواد تشکیل دهنده ابر نخستین منظومه ما هستند (جنسیس به معنای پیدایش است).
برای دو سال، جنسیس به گرد اولین نقطه لاگرانژی مدار زمین-خورشید می گشت و در این مسیر دورافتاده و پایدار که به دور از تأثیرات مخرب میدان مغناطیسی زمین بود؛ خود را در معرض ذرات ریز بادهای خورشیدی قرار می داد. میدان های مغناطیسی، ذرات باردار باد خورشیدی را دچار انحراف می سازند و از ورود آن ها به قلمرو زمین جلوگیری می کنند.
کپسول آسیب دیده جنسیس پس از برخورد به زمین در صحرای یوتا ایالات متحده و هلیکوپترهایی که تنها شاهد ماجرا بودند
پس از این سفر نسبتاً طولانی، جنسیس راه زمین را در پیش گرفت و گنجینه 210 کیلوگرمی اش را در سپتامبر 2004، به سمت صحرای یوتا ایالات متحده آزاد کرد. طبق برنامه می بایست چتر نجاتی باز شده و گروهی از هلیکوپترهای سرگردان این کپسول را نرسیده به زمین مهار کنند؛ اما بروز یک نقص فنی موجب شد تا چتر نجات باز نشود و کپسول ارزشمند آن زیر نگاه هزاران دانشمند با سرعت سرسام آوری به زمین برخورد کرد. با این حال، مقادیر بسیار اندکی از جواهر موجود در این کپسول بازیابی شده و تحت شرایط ویژه ای به آزمایشگاه های مجهز برخی دانشگاه ها فرستاده شدند و هم اکنون تلاش ها برای بازیابی و بررسی نمونه های به دست آمده در جریان است.
منبع: David Darling
***