"حداکثر خورشیدی" چیست؟
4 آبان ماه 1388 (مطلب شماره 300)
خورشید ما همچون دیگر ستارگان آسمان، مداوماً در حال سوزاندن هیدروژن به
هلیوم و آزاد ساختن انرژی است و 4.6 میلیارد سال است که به این کار مشغول
بوده و در حدود 7 میلیارد سال دیگر نیز آن را ادامه خواهد داد. اما
اگرچنانچه نگاهمان را دقیقتر کرده و به افت و خیزهای دوره های فعالیت
خورشیدی که با ظهور لکه ها همراه است نگاهی بیاندازیم، در خواهیم یافت که
تمامی این افت و خیزها در بازه های 11 ساله تکرار می شوند. ممکن است تعداد
لکه های یک روز شدیداً زیاد باشد و با گذشت زمان از تعدادشان کاسته شده و
سطح خورشید بی هیچ لکه ای شود باز این لکه ها برگردند.
تصویری از سطح پرلکه خورشید در آخرین حداکثر خورشیدی تا به حال (سال 2001). ابعاد زمین را که با فلش نشان داده شده را با بقیه لکه ها مقایسه کنید
آنگاه می توان گفت که 11 سال گذشته است.
زمانیکه تعداد لکه ها در سطح خورشید ما در حداکثر میزان خود قرار دارد،
اصطلاحاً به این شرایط "حداکثر خورشیدی" اطلاق می شود.
هر چند خورشیدشناسان بسیاری درصددیافتن سازوکار دقیق فعالیت های خورشیدی
اند؛ اما در یک کلام می توان گفت تمامی آنچه در این خصوص رخ می دهد را
بایستی در رفتار میدان مغناطیسی خورشید جست و جو کرد. هر 22 سال یکبار،
قطبین مغناطیسی زمین جای خود را تعویض می کنند.
لکه های خورشیدی نیز نقاطی از سطحند که دمایشان در حدود نصف بقیه نقاط
است. در یک نگاه می توان لکه ها را سوراخ های میدان مغناطیسی خورشید نیز
دانست چراکه تأثیرات میدانهای موقت مغناطیسی گرداگرد لکه ها، تا حدودی
مستقل از میدان مغناطیسی سراسر این ستاره است.
در دوره های حداکثر خورشیدی، دور تا دور استوای خورشید را لکه های
فراگرفته اند. علاوه بر تعداد بسیار زیاد لکه ها، بایستی به فعالیت های
شدید دیگر از جمله فوران شدید پرتو-X شراره ها و وقوع طوفانهای خورشیدی و
CME ها (مطلب شماره 223) نیز اشاره داشت. پس با این حساب در این دوره ها می توان انتظار وفور نمایش باشکوه شفق های قطبی (مطلب شماره 60) را نیز داشت.
آخرین حداکثر خورشیدی، به سال 2001 بازمی گردد و در سال 2012 نیز احتمال
می رود فعالیت های این یگانه ستاره منظومه ما از سرگرفته شود.
منبع : Universetoday
***