9 مرداد ماه 1388 (مطلب شماره 212)
یک ستاره ولف-رایت، مرحله ای از آخرین مراحل حیات یک ستاره سنگین وزن است. درباره ستارگانی با جرم بیش از 20 برابر خورشید صحبت می کنیم. زندگی آنها کوتاه است و حیات سختی نیز دارند اما در مرحله ولف-رایت، مقادیر عظیمی ماده را به فضا فوران می کنند. 

تصویری از ستاره ولف-رایت WR 124 که سحابی M1-67 آن را احاطه کرده است. این سحابی، همان گازهای فوران شده از ستاره است. عکس از : تلسکوپ فضایی هابل

این ستارگان با جرم 20 برابر خورشید و یا بیشتر، شروع می کنند. زمانی که سوخت هیدروژن شان را به مصرف رساندند، متورم می شوند تا به یک ابرغول سرخ بدل شوند (مطلب شماره 142). اگر حقیقتاً یک ستاره پرجرم باشد، آنگاه در جریان این تبدیل آخرین، به یک ستاره ولف-رایت تبدیل می شود. این نوع ستارگان برای نخستین بار در سال 1867 توسط ستاره شناسانی به نام چارلز ولف و جئورجس رایت کشف شدند. آنها می دانستند که به چیزی عجیب نظاره می کنند، چراکه خطوط طیفی این ستارگان، عادی نبود. این حقیقت تا سال 1929 برملا نشد که علت غیرعادی بودن ویژگی های این ستارگان از فوران گاز با سرعت های بالا نشأت می گیرد؛ سرعت هایی در حدود 300 تا 2400 کیلوکتر بر ثانیه! در حالیکه ستاره ای مثل خورشید، تنها 0/00000000000001 جرم خود را توسط بادهای خورشیدی (مطلب شماره 161) هر ساله از دست می دهد؛ یک ستاره ولف-رایت، هر ساله 0/00001 جرم خود را از دست می دهد.
گمان می رود که مرحله ولف-رایت زندگی یک ستاره زمانی آغاز می شود که عناصر سنگینی که در جریان همجوشی هسته ای درون ستاره تولید شده اند، به سطح ستاره راه پیدا می کنند. همین پدیده، بادهای ستاره ای قدرتمندی را بوجود می آورد که پیش از این به آنها اشاره شد. در واقع این بادها آنچنان قوی اند  که سطح خود ستاره را از دید محو می کنند (چیزی مثل گرد و خاکی که اتوموبیل بوجود آورنده اش را از دید پنهان می کند). ستاره شناسان خود ستاره را نمی بینند؛ بلکه بادها را می بینند. این بادها به طرز چشمگیری عمر ستاره را کوتاه می کند و گمان می رود که این، آخرین مرحله از حیات ستاره پیش از انفجار ابرنواختری اش باشد. البته ستاره شناسان هنوز ستاره ای را که این مراحل نهایی را طی کند رصد نکرده اند.
امروزه 230 ستاره ولف-رایت در کهکشان راه شیری شناخته شده است و 100 تای دیگر نیز در ابر ماژلانی بزرگ و 12 تا در ابر ماژلانی کوچک. (ابرهای ماژلانی، قمرهای کهکشان راه شیری هستند که هر چند آنها را به راحتی با چشم غیرمسلح می توان در آسمان شب دید، اما به دلیل قرار گرفتن در آسمان نیمکره جنوبی، ساکنان نیمکره شمالی زمین از دیدن آنها محرومند). 

منبع : Universetoday

***