18 آبان ماه 1388 (مطلب شماره 314)
کمربند سیارکی، منطقه ای مابین مدار سیارات مشتری و مریخ است و اغلب آن را کمربند اصلی نیز می نامند تا بتوان آن را از کمربندهایی چون کوئیپر تشخیص داد. بیش از نیمی از جرم این کمربند، در سیارک های سرس (مطلب شماره 273)، وستا (مطلب شماره 281)، پالاس و هایجیئا جمع آمده و سرس از این میان به تنهایی 25% از جرم کمربند را به خود اختصاص داده است. ابعاد سیارک ها نیز در این ناحیه از منظومه شمسی از سرس تا ذرات غبار متغیر است. 


تصویری خیالی از کمربند سیارکی

غلظت این کمربند آنچنان اندک است که چندی از سفاین بی سرنشین بشر تاکنون از آنها گذشته اند و از اینرو تصاویری که اکثراً برای نمایش کمربند سیارکی در کتابها یا فیلم های آموزشی نمایش داده می شود، تا حد زیادی در آنها غلو شده است. مأموریت فضایی بعدی که قرار است از میان این کمربند گذر کند، فضاپیمای داون است که به ملاقات اعضای ارشد خانواده سیارک ها، یعنی سرس و وستا خواهد رفت.
در سال 1802، ستاره شناس آماتوری به نام هنریش اولبرس، مدعی شد کمربند سیارکی از بقایای انفجار یک سیاره پدید آمده است؛ انفجاری که می توانسته منشأ داخی داشته باشد و یا اینکه برخورد سیاره با یک دنباله دار در میلیون ها سال پیش، آن را موجب شده باشد. مقادیر هنگفت انرژی مورد نیاز برای نابودی یک سیاره و جرم مجموع ذرات پراکنده در این کمربند اما این نظریه را مردود می سازد. طبق مدل های امروزی، سیارات منظومه شمسی از تجمع ذرات پیش سیاره ای بوجود آمده اند و کمربند سیارک ها نیز نقطه ای در منظومه شمسی ماست که ذرات پیش سیاره ای به هم نپیوسته اند تا جسمی یگانه را تشکیل دهند. سیارک های بزرگتر این خانواده را جزء رده سیاره های کوتوله دسته بندی می کنند و فرآیند تشکیل آنها نیز از طریق به هم پیوستگی ذرات کوچکتر کمربند، در سالیان بسیار دور بوده است.
نخستین فضاپیمایی که به قلمرو کمربند سیارکی وارد شد، پایونیر-10 نام داشت که در سال 1972 از میان آن گذشت. مجموعاً 12 فضاپیما چنین عملی را با موفقیت انجام داده اند و فضاپیمای داون نیز نخستین عضو از این کاروان خواهد بود که مشخصاً از مدار خاصی به بررسی دو سیارک این کمربند خواهد پرداخت. اگرچنانچه پس از انجام اهداف پیش بینی شده همچنان داون بر قوت تحقیقاتی خود باقی باشد حتی ممکن است آن را به میهمانی اعضای دیگری از این کمربند مرموز نیز بفرستند. داون، هر آنچه را در مأموریتش انجام دهد، در تاریخ به ثبت خواهد رساند.
رازهای سر به مهر این کمربند، در قیاس با آنچه از آن می دانیم بیشتر است؛ چراکه تاکنون عملیات اکتشافی ویژه ای در آنجا صورت نگرفته است. فضاپیمای داون، تمامی این سؤالات را پاسخ خواهد گفت؛ اما آنچه تاکنون از آنجا می دانیم، از شهابسنگ هایی است که منشأ سیارکی دارند. حتی اگر بخواهیم معدن کاوی سیارک ها را نیز آغاز کنیم، اطلاعاتمان از آنها چندین برابر خواهد شد. 

منبع: Universetoday

***