زمین چگونه ما را از آسیب های فضا مصون نگه می دارد؟
25 تیر ماه 1388 (مطلب شماره 197)
زمین ما، همیشه ما را از جهان سرکشی که از راه های جدید و عجیب همواره قصد کشتنمان را داشته است حفظ کرده است.
خطر: پرتوهای کیهانی، ذرات پرانرژی هستند که توسط خورشید، سیاهچاله های ابرپرجرم و انفجارهای ابرنواختری، تا سرعت هایی نزدیک به سرعت نور در فضا شلیک می شوند و اشتباهاً نام پرتو را به خود گرفته اند. این ذرات قادرند مستقیماً به بدنتان نفوذ کرده و همچنان که در بافت ها پیشروی می کنند، مولکولهای DNA را تخریب کنند. اگر مدت طولانی در معرض تابش چنین ذراتی قرار بگیرید، شانس بروز سرطان افزایش پیدا می کند. خوشبختانه ما جوی داریم که ما را از آنها محافظت می کند. وقتی که پرتوهای کیهانی به جو برخورد می کنند، با بارخورد به مولکول های اکسیژن و نیتروژن، انرژی خود را از دست می دهند.
خطر: پرتوهای گاما و ایکس. همانطور که می دانید، تابش های پرانرژی، برای بدن شدیداً مضر است. تنها یک فوتون پرانرژی پرتو گاما می تواند آسیب شدیدی به یک سلول زنده وارد آورد. بار دیگر، جو زمین وجود دارد تا ما را در برابر آنها نیز محافظت کند. مولکول های موجود در جو، این فوتون های پرانرژی را جذب کرده و از رسیدنشان به سطح زمین جلوگیری می کنند. در حقیقت، رصدخانه های پرتو گاما و ایکس که آسمان را در این محدوده های نوری مورد مطالعه قرار می دهند، بایستی در فضا قرار داده شوند چراکه راهی برای مشاهده این پرتوها از زمین وجود ندارد.
خطر: پرتوی ماورای بنفش. خورشید، زمین ما را زیر دوشی از تابش ماورای بنفش خود قرار داده است و به همین دلیل نیز اقامت بیش از حد زیر نور آفتاب، پوست بدن را دچار آفتاب سوختگی می کند. اما لایه ازون، ناحیه خاصی از جو است که بیشتر این تابش را جذب خود می کند. بدون وجود لایه ازون، ما در معرض تابش شدیدتر ماوارای بنفش قرار می گرفتیم که به آسیب های جبران ناپذیر بینایی و پوستی می انجامید.
فعالیتهای بشر در چند دهه اخیر، سپر حفاظتی زمین در مقابل برخی خطرات فضا را ضعیف ساخته است. از جمله آنها می توان به تخریب لایه ازون، با گسترش افسارگسیخته گازهایی موسوم به CFC ها در جو اشاره کرد که در یخچال ها و افشانه ها کاربرد دارند. امروزه، بخشی از لایه ازون بر فراز قاره قطب جنوب، تحلیل رفته است. نقاشی از: احسان سنایی
خطر: شراره های خورشیدی. انفجارهای مهیب سطح خورشید، مقادیر عظیمی انرژی را بصورت شراره آزاد می کنند. علاوه بر انفجار شدید تابشی، اغلب شراره ها مقادیری پلاسما را نیز که با سرعتی نزدیک به سرعت نور حرکت می کنند، در فضا رها می سازند. اما مگنتوسفر (مغناطیس سپهر) سیاره ما، ما را از اثرات مخرب این پلاسما مصون می دارد و سطح زمین را مکان امنی برای تداوم حیات می سازد. جو زمین نیز تابش ها گاما و ایکس خروجی از شراره ها را مهار می کند.
خطر: دمای فوق العاده سرد. دمای فضا، تنها چند درجه بالاتر از صفر مطلق است، اما جو ما همانند یک پتو عمل کرده و هوای گرم را درون خود نگه می دارد. بدون وجود جو، تقریباً آناً منجمد می شدیم.
خطر: خلأ. فضا هوایی ندارد. بدون وجود جو، هوایی برای تنفس وجود نداشت و نبود فشار هوا، به سلول ها آسیب می زد و آب ها نیز سریعاً تبخیر می شدند. خلأ برای حیات، بسیار بد است.
زمین ما، همیشه ما را از جهان سرکشی که از راه های جدید و عجیب همواره قصد کشتنمان را داشته است حفظ کرده است.
تصویری از زمین در شب هنگام از نگاه فضاپیمای روزتا. زمین تنها سیاره ای است که علاوه بر هلال حاصل از نور خورشید، نورهایی از یک تمدن هوشمند نیز سطح آن را روشن ساخته است. وجود تمدن، مدیون ویژگی های خاص سیاره ماست. عکس از: ناسا
خطر: پرتوهای کیهانی، ذرات پرانرژی هستند که توسط خورشید، سیاهچاله های ابرپرجرم و انفجارهای ابرنواختری، تا سرعت هایی نزدیک به سرعت نور در فضا شلیک می شوند و اشتباهاً نام پرتو را به خود گرفته اند. این ذرات قادرند مستقیماً به بدنتان نفوذ کرده و همچنان که در بافت ها پیشروی می کنند، مولکولهای DNA را تخریب کنند. اگر مدت طولانی در معرض تابش چنین ذراتی قرار بگیرید، شانس بروز سرطان افزایش پیدا می کند. خوشبختانه ما جوی داریم که ما را از آنها محافظت می کند. وقتی که پرتوهای کیهانی به جو برخورد می کنند، با بارخورد به مولکول های اکسیژن و نیتروژن، انرژی خود را از دست می دهند.
خطر: پرتوهای گاما و ایکس. همانطور که می دانید، تابش های پرانرژی، برای بدن شدیداً مضر است. تنها یک فوتون پرانرژی پرتو گاما می تواند آسیب شدیدی به یک سلول زنده وارد آورد. بار دیگر، جو زمین وجود دارد تا ما را در برابر آنها نیز محافظت کند. مولکول های موجود در جو، این فوتون های پرانرژی را جذب کرده و از رسیدنشان به سطح زمین جلوگیری می کنند. در حقیقت، رصدخانه های پرتو گاما و ایکس که آسمان را در این محدوده های نوری مورد مطالعه قرار می دهند، بایستی در فضا قرار داده شوند چراکه راهی برای مشاهده این پرتوها از زمین وجود ندارد.
خطر: پرتوی ماورای بنفش. خورشید، زمین ما را زیر دوشی از تابش ماورای بنفش خود قرار داده است و به همین دلیل نیز اقامت بیش از حد زیر نور آفتاب، پوست بدن را دچار آفتاب سوختگی می کند. اما لایه ازون، ناحیه خاصی از جو است که بیشتر این تابش را جذب خود می کند. بدون وجود لایه ازون، ما در معرض تابش شدیدتر ماوارای بنفش قرار می گرفتیم که به آسیب های جبران ناپذیر بینایی و پوستی می انجامید.
فعالیتهای بشر در چند دهه اخیر، سپر حفاظتی زمین در مقابل برخی خطرات فضا را ضعیف ساخته است. از جمله آنها می توان به تخریب لایه ازون، با گسترش افسارگسیخته گازهایی موسوم به CFC ها در جو اشاره کرد که در یخچال ها و افشانه ها کاربرد دارند. امروزه، بخشی از لایه ازون بر فراز قاره قطب جنوب، تحلیل رفته است. نقاشی از: احسان سنایی
خطر: شراره های خورشیدی. انفجارهای مهیب سطح خورشید، مقادیر عظیمی انرژی را بصورت شراره آزاد می کنند. علاوه بر انفجار شدید تابشی، اغلب شراره ها مقادیری پلاسما را نیز که با سرعتی نزدیک به سرعت نور حرکت می کنند، در فضا رها می سازند. اما مگنتوسفر (مغناطیس سپهر) سیاره ما، ما را از اثرات مخرب این پلاسما مصون می دارد و سطح زمین را مکان امنی برای تداوم حیات می سازد. جو زمین نیز تابش ها گاما و ایکس خروجی از شراره ها را مهار می کند.
خطر: دمای فوق العاده سرد. دمای فضا، تنها چند درجه بالاتر از صفر مطلق است، اما جو ما همانند یک پتو عمل کرده و هوای گرم را درون خود نگه می دارد. بدون وجود جو، تقریباً آناً منجمد می شدیم.
خطر: خلأ. فضا هوایی ندارد. بدون وجود جو، هوایی برای تنفس وجود نداشت و نبود فشار هوا، به سلول ها آسیب می زد و آب ها نیز سریعاً تبخیر می شدند. خلأ برای حیات، بسیار بد است.
منیع : Universetdoay
***
+ نوشته شده در پنجشنبه بیست و پنجم تیر ۱۳۸۸ ساعت 22:46 توسط گروه نجوم شفق
|