30 خرداد ماه 1388 (مطلب شماره 171)
از زمان کشف پلوتو در سال 1930 (مطلب شماره 63) تا سال 2006، پلوتو بعنوان یک سیاره در نظر گرفته می شد، همانند دیگر سیارات منظومه شمسی. اما در سال 2005، یکی از محققان انیستیتو فناوری کالیفرنیا (کلتک) به نام مایک براون، مدعی شد که جرم آسمانی جدیدی را کشف کرده است که بسیار بزرگتر از پلوتوست و در فاصله دورتری از ما نیز قرار گرفته است. 

در سال 2006، پلوتو رسماً از جمع سیارات منظومه شمسی کنار گذاشته شد. طراحی از : ماتیاس پدرسن

سرانجام این جرم 2003UB 313 نامگذاری شد و بعدها نام اریس (خدای نزاع و ستیز در یونان باستان) بعنوان نام رسمی آن برگزیده شد. این جرم همچنین به نام گزنا نیز مشهور شد. با کشف اریس، ستاره شناسان می بایست در تعریف سیاره تجدید نظر کنند. چون اریس بزرگتر از پلوتو بود، تعداد سیارات منظومه شمسی با این کشف، می بایست به 10 افزایش پیدا کند و هیچکس نمی دانست که در آینده آیا اجرامی بزرگتر از این نیز کشف خواهند شد یا نه. 

تجمع مخالفان حذف پلوتو از لیست سیارات، در مقابل محل نشست تصمیم گیری اتحادیه بین المللی نجوم - پراگ

در سال 2006، نشستی توسط اتحادیه بین المللی نجوم در پراگ تشکیل شد تا آخرین تصمیم گرفته شود. آنها تصمیم گرفتند که یک جرم می بایست 3 ویژگی داشته باشد تا بعنوان سیاره قلمداد شود :

- بایستی به دور خورشید بگردد
- باید به اندازه کافی جرم داشته باشد تا شکل کروی به خود گرفته باشد (مطلب شماره 101)
- بایستی دیگر اجرام را در مدارش به بیرون رانده باشد

بواسطه شرط سوم، پلوتو از سیاره بودن محروم شد. پلوتو، تنها کسری از جرم مورد نیاز برای ثبات اجرام در مدارش را داراست؛ در حالیکه دیگر سیارات، همه دیگر اجرام را کاملاً از مدارشان بیرون رانده اند. آیا پلوتو قمری دارد؟ دارد، اما حتی با در نظرگرفتن جرم قمرها، پلوتو هنوز بر مدارش تسلط کافی را ندارد.
از آن پس؛ پلوتو، اریس و نیز سیارک سرس، در رده بندی جدیدی قرار گرفتند : "سیارات کوتوله". 

منبع : Universetoday

***