4 خرداد ماه 1388 (مطلب شماره 145)
کهکشان های مارپیچی (مطلب شماره 96)، همانند راه شیری، شکل قرص مانند آشنائی دارند، به همراه یک برآمدگی در قسمت مرکزی و نیز بازوهای مارپیچی که همانند یک فرفره به بیرون کشیده شده اند. خورشید ما، بخوبی از ناحیه مرکزی کهکشان به دور است (مطلب شماره 106) و این خبر خوبی است. مرکز کهکشان ها، نواحی بسیار خطرناکی است؛ ناحیه ای با تابش های بسیار شدید و نیز یک ابرسیاهچاله که در مرکزی ترین قسمت جای داشته و هر چیزی که به سمت آن حرکت کند را قورت می دهد.



تصویر رادیویی مرکز کهکشان. نقطه پرنور میانه تصویر، منبع *Sgr A می باشد که نزدیکترین منطقه تابشی به ابرسیاهچاله مرکزی کهکشان ما محسوب می شود؛ احتمال می رود این تابش در جریان سقوط ماده به درون سیاهچاله نشأت می گیرد. عکس از : آرایه تلسکوپ های رادیویی VLA

در راه شیری ما، مرکز کهکشان با فاصله ای در حدود 25,000 سال نوری از زمین، در جهت صورت فلکی قوس قرار دارد. متأسفانه این ناحیه از کهکشان بواسطه وجود غبار میان ستاره ای (مطلب شماره 104) در خط دید، از دید ما بسیار کدر است و نمی توان آن را در بسیاری از طول موجها رصد کرد. خوشبختانه تابش مادون قرمز از میان غبار می گذرد و بنابراین ستاره شناسان توانسته اند بر روی ابعاد و جرم مرکز کهکشان مطالعاتی را به انجام برسانند و بعلاوه محل ابرسیاهچاله مرکزی را نیز مشخص کنند.
ناحیه تابشی موسوم به *Sgr A در مرکزی ترین قسمت کهکشان واقع شده است که مقادیر بسیار زیادی تابش رادیویی تولید می کند. این، نشانه ای از همان ابرسیاهچاله کهکشان ماست، با جرمی در حدود میلیون ها برابر جرم خورشید. گمان می رود که در فاصله حدود 3 سال نوری از این منبع تابشی، هزاران ستاره که بسیاری از آنها قرمز و پیرند وجود دارد؛ اما ستارگان پرجرم بسیاری نیز در آنجا وجود دارد. در حقیقت مرکز کهکشان ما، خود همانند یک کهکشان نامنظم است.
فرآیند ستاره سازی به نظر نمی رسد که در ناحیه مرکزی کهکشان رخ دهد، اما ستاره شناسان پیش بینی می کنند که شرایط برای تشکیل فاز جدیدی از ستارگان در حدود 200 میلیون سال آینده در این منطقه مناسب شود. هرچند نمی توانیم مرکز کهکشانمان را ببینیم، اما کهکشان های بسیاری وجود دارد که می توان بر روی آنها مطالعه کرد؛ بسیاری از آنها درست در روبروی ما قرار گرفته اند. با بررسی آنها، می توانیم کهکشانمان را بسیار بهتر بشناسیم.

منبع : Universetoday

***